90’lara Geri Dönüşte Kendimizi Nasıl Hazırlamalıyız? Kısım 2 ELEKTRİK

90’lara Geri Dönüşte Kendimizi Nasıl Hazırlamalıyız?
Kısım 2
ELEKTRİK

Elektrik: Şu anda hayatınızda sudan sonraki en gerekli şey elektrik. Elektrik ile hayati önemde neler yapıyoruz evimizde bakalım:
a) Buzdolabı/dondurucu (Yiyeceklerinizi depolayabilirsiniz)
b) Çamaşır yıkama
c) Bulaşık yıkama
d) Yemek pişirme (tost makinesi,elektrikli ocak/fırın ve mikrodalga)
e) Internet (internetalt yapısı çalışıyorsa)
f) Telefon (telefon alt yapısı çalışıyorsa)
g) Televizyon/radyo (ülke geneli bir sıkıntı yoksa)
h) Isınma (elektrikli soba, ufo, klima, kombi) i) Yıkanma (termosifon ya da kombi üzerinden) j) Temizlik (elektikli süpürge, el süpürgesi vb) k) Bilgisayar/tablet vs
l) Cep telefonları
m) Aydınlanma
n) Asansör

 Yukarıda bahsi geçen maddelerden daha da fazlası düşündükçe aklımıza gelebilir. Bunların çoğu yerine göre acil veya ehemmiyetli görünmese de özellikle uzun kesintilerde, ya da kısıtlı erişimde (mesela günde üç saat elektrikli verilmesi durumu) ya da sık kesintilerde, ya da şebekeden verilen elektriğin kalitesinin düşmesi durumunda size hiç sanmadığınız sürede illallah dedirtecektir. Burada senaryo kasmaya gerek yok ama iki günlük bir kesintide dolaptaki gıdalarınızın halini, hatta marketteki gıdaların ne hale gelebileceğini bir düşünün. Ya da hafta sonu yaşanacak iki günlük bir kesintinin evinizdeki temizlik, çamaşır işlerini ne hale getireceğini, kışın kombinizi üç gün açamadığınızı düşünün. Sık sık kesilen ve kaliteli olmayan elektriğin beyaz eşyalarınızı bozduğunda yüksek enflasyonlu ortamda ne tepki vereceğinizi hayal edin. Maalesef elektriğe karşı verebileceğiniz reaksiyon tek başınıza özellikle apartmanda yeterli olmayacaktır. Apartmanınıza bir jeneratör alt yapısı kurulması gerekiyor. Evinize bir jeneratör almanız, alsanız bile çalıştırmanız pek pratik olmayacaktır. En büyük sorun yiyecek temini. Buna alternatif olarak evinize bir soğutucu alıp ya da buzlukta yeterince buz biriktirerek elektrik kesintisinin uzaması durumunda buzluktaki buzları yukarı transfer ederek birkaç saat, ya da kritik gıdaları daha küçük hacimli soğutucuya atarsanız ve dikkatli olursanız birkaç gün kazanabilirsiniz. Ama uzun vadede bunun çözümü eve 12 voltla çalışan ve birkaç aküyle yedeklenmiş bir karavan tipi buzdolabı almak. Tabi bu dolaplar büyük bir aileyi ne kadar süre taşır tartışmalı. Yine tasarruflu davranıp çamaşır bulaşık işlerinizi minimuma çekmek şart. Bu sayede daha az çamaşır, bulaşık yıkayıp hem bozulma riskini azaltabilir hem de su tüketimini kontrol edebilirsiniz. Muhtemelen elde yıkamaya hazır olmanız lazım. Tabi artan suyu biriktirmeyi unutmamalısınız. Yemek pişirme için alternatif yöntemler bulmanız gerekiyor ama belki de en kolayı bu. Kampçı ocakları hem son derece pratik hem de dışarda da işe yaradıkları için boşa yapılan yatırım değil. Ayrıca yıkanma için ihtiyaç duyacağınız sıcak suyu da mecburen buradan bulacaksınız. O yüzden kalabalık aileler tüple tekrar tanışabilir. Televizyona, bilgisayara ve internete mecburen veda edeceksiniz. Burada pille çalışan kendinden ekranlı DVD playerlar harikalar yaratıyor. Artık yüzüne bakmadığınız DVDler bu aletlerle sizi oyalayabilir. Yine evde pilli radyo, pille çalışan MP3 playerlar fark yaratabilir ama güneşle şarj edebilecek bir alt yapı kurmak faydalı. Bu yaşamsal gözükmese de uzun vadeli düşünüldüğünde moral bozan bir unsur. Evde küçük çocuğu olan anlar diyeyim ben size. Ancak DC elektrikle çalışan TV’Ler yada evde bir akü inverter sistemiyle çalışan uydu bağlantılı bir televizyon sistemine yatırım yapmak sizlere uzun vadede oldukça faydalı gelebilir. Kitap ve kutu oyunları yine hayat kurtarıcı olabilir. Aydınlatmayı mecburen fenerler ve ışıldaklarla yapmamız gerekiyor. Ayrıca evde oldukça cömert ve farklı tipleri içeren bir pil stokunun olması çok önemlidir. Elektriksiz kaldığınızda pillerin ne kadar çabuk tükendiğine inanamayacaksınız ve artan enflasyonla birlikte genç neslin bilmediği şarjlı pil ve şarj aleti kombosuna merhaba diyeceğiz. Isınma konusu çok sakat. Elektrikle ısınmasak bile elektrik olmadığı için kombinin çalışmamasına karşılık gelen bir durumu göğüslemek zor. Doğalgaz kesintisinde elektrikle ısınabiliriz ama elektrik yokken muhtemelen doğal gaz da olmayacağı için ancak eski tip katalitik sobalar. Eski ve soba bacası olan bir evdeyseniz ne kadar şanslı olduğunuzu kendinize hatırlatın.

90’lara Geri Dönüşte Kendimizi Nasıl Hazırlamalıyız? Kısım 1 SU

90’lara Geri Dönüşte Kendimizi Nasıl Hazırlamalıyız? Kısım 1 SU
Su:
En can sıkıcı konu bu. Özellikle şehirde ve apartmanda yaşayan insanlar için. Su bir insanın oksijenden sonra en temel ihtiyacıdır. Ancak hem depolaması zor (özellikle apartmanda) hem de taşıması.
Zamanında İstanbul’daki kesintilerden dolayı açılan su istasyonlarını genç arkadaşlara anlatmadan önce böyle bir şey olabilir mi ya diye onlarla iddiaya girmeyi deneyebilirsiniz. Öncelikle evde su ile neler yapıyoruz bakmak lazım:
a) İçiyoruz (temiz olmalı - geri dönüşümü yok) b) Yemeklerde kullanıyoruz (temiz olmalı - geri dönüşümü yok)
c) Yıkanıyoruz (temiz olmalı - geri dönüşümü var)
d) Yiyecek hazırlıyoruz (temiz olmalı - geri dönüşümü var)
e) Bulaşık yıkıyoruz (temiz olmalı - geri dönüşümü var)
f) Elbiselerimizi yıkıyoruz (temiz olmalı - geri dönüşümü var)
g) Tuvalette kullanıyoruz (temiz olması şart değil - geri dönüşümü yok) (ortalama kullanım gelmeli-İlave tavsiyeler gelmeli) Su depolama sıkıntısı sadece hacim dışında içme ve yıkama/yıkanmada kullanılması için de belli bir sağlığa uygunluk seviyesinin ve ortam koşullarının sağlanması gerekiyor. Bu tek başına detaylı bir yazıyı gerektiren bir konudur. Ancak şu kesin ki su tüketimini maksimum tasarrufa çekebilmek elzem. Bunun için kamp, karavan veya teknede kalan insanlardan öğrenecek çok şeyimiz var. Öncelikle su nasıl sıralanmalı ona bakmalıyız: İçme>yıkanma>yıkama>atık(tuvalet ya da sulama olarak değerlendirilebilir) kısacası içme suyu çok kritik. Bunun için evimizde devamlı bir sistem kurmalı ve yedek çalışmalıyız.
Bu artık evdeki insan ve tüketim alışkanlığına göre en az iki hafta yetecek bir depolama şeklinde mi olur. Yoksa filtre vb. sistemlere de yatırımla mı olur mevcut imkânlarınızla değerlendirmeniz gereken bir unsur.
Ancak burada önemli olan şey su tüketimini korumanın üç altın kuralını kafamıza yerleştirmektir.
 1. Asla ne yapacağımızı düşünmeden su kullanmamalıyız.
 2. Suyun kendiliğinden akmasına izin vermemeliyiz
3. Giden suyu biriktirebilmeliyiz. Bir numaralı maddeye baktığımızda şunu anlamamız lazım hani bir laf vardır “Su akar Türk Bakar.” Su ile ilgili ne işimiz varsa daha suyu harcamaya başlamadan hazırlığımızı yapmalıyız, ve sadece o işe odaklanarak yapmalıyız. Bulaşık mı yıkayacağız (elektrik kesildi mesela) ya da banyo mu yapacağız asla gidip yıkama/yıkanma işine başladıktan sonra aa şunu da getireyim, aa elim deterjanlı kaldı vs vs yapmadan kafamızda hızlı bir prova yapmalıyız. Bu çok faydalı bir alışkanlıktır. İki numaralı madde ise aktif bir musluk/pompa sistemi kullanmaktır. Elle aktive edilen sistemler su harcamasını direk limitler zira siz düşlere daldığınızda ya da başka bir tabağa uzandığınızda boşa su akamaz. Ancak bir handikapı vardır. Bu da iki elinizi kullanmanızı kısıtlar. Bu nedenle en iyi yöntem ayakla basılabilen bir anahtar kullanmaktır.
Akıtmadığınız su boşa gidemez. Banyoda ise leğen ve maşrapa gibi eski Türkiye objeleri kullanmak çok faydalı. Hem su miktarı, hem ısısı kontrol altında olur. Hem de son maddeye hazırlık yapmış olursunuz. Üçüncü madde ise giden suyun giderden akıp gitmesine engel olmaktır. Su kirlendi diye değersizleşmiş değildir. En azından tuvalette kullanabilir ya da evdeki bitkileri vs sulayabilirsiniz. Bunun için evinizde leğen, kova ve kap bulundurmalısınız. Bu sayede yıkama/yıkanmada kullandığınız suyu şehir hayatı için en önemli sıkıntıyı yaratan tuvalet konusunda kullanabilirsiniz. Bu konuda abarttığımı düşünenler için https://www.cnnturk.com/2009/turkiye/02/04/ankarada.5.gunluk.su.kesintisi/512097.0/index.html “Ankara'nın Mamak ve Altındağ ilçelerine 5 gün süreyle su verilemeyecek. Su kesintisinin ilçeleri besleyen ana isale hattındaki boruda meydana gelen arızadan kaynaklandığı açıklandı.” https://www.cnnturk.com/2007/turkiye/07/19/ankarada.su.kesintisi.5.ay.surebilir/378162.0/index.html “Ankara'da 1 Ağustos'tan itibaren sular gün aşırı kesilecek. Kesintilerin 5 ay kadar sürebileceğini söyleyen Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek, Ankaralıları küvet doldurup daha fazla israf yapmamaları konusunda uyardı.” Eğer deposu varsa apartmanınıza güvenmeniz de çok yerinde olur mu demek için öncelikle su deposunun temiz olduğunu, dolu olduğunu ve hidrofor (elektrik kesintisine karşı da jeneratör) sisteminin çalışır halde olduğuna emin olmanız gerekiyor.